Muziekgenres algemeen
Anno 2021 is popmuziek wereldwijd nog steeds het meest geliefde muziekgenre. Maar voor hoe lang nog? Hip hop is een inhaalslag
aan het maken. En lokale genres als Schläger en Samba zijn nog lang niet met uitsterven bedreigd, integendeel.
Het IFPI (International Federation of Phonographic Industries) heeft recentelijk onderzoek gedaan naar de meest populaire
muziekgenres wereldwijd. De organisatie vroeg 19.000 muziek luisteraars tussen de 16 en 64 jaar in de 18 landen met de grootste
muziekmarkten naar hun huidige smaak.
Op de eerste plaats staat pop: 64% van de respondenten luistert het meest naar dit genre. Rock en Dance/Electronic volgen als
tweede en derde geliefde genres.
Op de vierde plaats staat, verbazingwekkend genoeg, de categorie Soundtracks, en daarna volgt hip hop, met de nadruk op rap en
trap. Hoewel hip hop cultuur overal ter wereld groeit, staat het muziekgenre op nummer vijf met een aandeel van 26%.
De elektrische gitaar werd veel bij Rock 'n Roll en Blues muziek gebruikt. Vandaag de dag wordt de elektrische gitaar veel vaker
ingezet. Denk hierbij aan Hardrock, Ska, Punk, Pop, Rock etc.
Tevens wordt het versterkte geluid vaak beïnvloed door gitaar effecten, via bijvoorbeeld stompboxen, zie daarvoor het website onderdeel
"De gitaar".
In dit websitedeel behandelen we voor verschillende muziekgenres de nodige theorie en het gitaarspel. Het is belangrijk dat je de
theoretische concepten beheerst zoals besproken in de website onderdelen "
Toonladders", "
Akkoordentheorie",
"
Akkoorddiagrammen", "
CAGED & Solo's" en "
Harmonieleer".
Enkele zaken zullen we in dit websitedeel herhalen, de totale kennis uit bovengenoemde andere websitedelen is echter heel erg belangrijk
om dit deel te kunnen snappen.
Als je een genre kiest, bijvoorbeeld Blues, dan navigeer je naar een aparte webpagina.
Om terug te keren naar dit genre keuzemenu van "
Muziekgenres", kies je deze menu-optie via de
horizontale menubalk bovenin je scherm, of via de "
Menu" knop, geheel rechtsboven in je
scherm.
Pentatonisch majeur en mineur
Om te begrijpen hoe toonladders in sommige muziekgenres in elkaar zitten, gaan we even terug naar de theorie van de pentatonische toonladder, die we
behandeld hebben in het websitedeel "
CAGED & Solo's". Je weet uit deze theorie dat een pentatonische
toonladder bestaat uit een toonreeks van vijf tonen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de majeur toonladder, die gebruikt maakt van zeven
tonen (zie daarvoor de website onderdelen "
Basis muziektheorie" en "
Toonladders").
In feite is de pentatonische toonladder geen "echte" toonladder, maar wordt afgeleid uit de majeur en mineur toonladders.
De pentatonische majeur toonladder is een afgeleide van de majeur toonladder. Uit de majeur pentatonische toonladder
worden de leidtonen weggelaten zodat de pentatoniek kan ontstaan. Leidtonen zijn tonen met een halve toonafstand naar een
andere toon.
| Toonladder in C majeur |
|---|
| Toonafstand tot volgende toon | 1 | 1 | ½ | 1 | 1 | 1 | ½ |
| Majeur toonladder | C - D | D - E | E - F | F - G | G - A | A - B | B - C |
| Pentatonische toonladder | C | D | E | | G | A | C |
Bij de mineur pentatonische toonladder gebeurt hetzelfde, ook daar worden de leidtonen (de tonen met een halve toonafstand)
weggelaten. Bij een mineur toonladder echter, zitten de leidtonen op een andere plaats dan bij de majeur toonladder. Passen we
daarop de pentatonische systematiek toe, dan ziet een mineur toonladder (in ons geval A mineur), en zijn pentatonische tegenhangfer,
er als volgt uit:
| Toonladder in A mineur |
|---|
| Toonafstand tot volgende toon | 1 | ½ | 1 | 1 | ½ | 1 | 1 |
| Mineur toonladder | A - B | B - C | C - D | D - E | E - F | F - G | G - A |
| Pentatonische toonladder | A | | C | D | E | G | A |
Om je al het uitzoekwerk te besparen, geven we onderstaand een tabel met alle 12 majeur en 12 mineur pentatonische toonladders, zoals
deze uit de kwintencirkel (Circle of Fifth) zijn te herleiden (zie websitedeel "
Toonladders").
| Pentatonisch majeur | Pentatonisch mineur |
|---|
| Toonladder | Noten | | Toonladder | Noten |
| C | C | D | E | G | A | C | | Cm | C | E♭ | F | G | B♭ | C |
| D | D | E | F♯ | A | B | D | | Dm | D | F | G | A | C | D |
| E | E | F♯ | G♯ | B | C♯ | E | | Em | E | G | A | B | D | E |
| F | F | G | A | C | D | F | | Fm | F | A♭ | B♭ | C | E♭ | F |
| G | G | A | B | D | E | G | | Gm | G | B♭ | C | D | F | G |
| A | A | B | C♯ | E | F♯ | A | | Am | A | C | D | E | G | A |
| B | B | C♯ | D♯ | F♯ | G♯ | B | | Bm | B | D | E | F♯ | A | B |
| D♭ | D♭ | E♭ | F | A♭ | B♭ | D♭ | | C♯m | C♯ | E | F♯ | G♯ | B | C♯ |
| E♭ | E♭ | F | G | B♭ | C | E♭ | | E♭m | E♭ | G♭ | A♭ | B♭ | D♭ | E♭ |
| F♯ | F♯ | G♯ | A♯ | C♯ | D♯ | F♯ | | F♯m | F♯ | A | B | C♯ | E | F♯ |
| B♭ | B♭ | C | D | F | G | B♭ | | G♯m | G♯ | B♯ | C♯ | D♯ | F♯ | G♯ |
| A♭ | A♭ | B♭ | C | E♭ | F | A♭ | | B♯m | B♭ | D♭ | E♭ | F | A♭ | B♭ |
Pentatonische Shapes
In het websitedeel "
CAGED & Solo's" hebben we het C A G E D systeem besproken, een prachtig systeem
om met behulp van pentatonische toonladders, gitaarsolo's te spelen. We noemen nog even de 5 "Shapes", die je daarvoor kunt gebruiken:
C-Shape,
A-Shape,
G-Shape,
E-Shape en
D-Shape.
De manier waarop je de diverse Shapes over je gitaarhals kunt spelen, zie je
hierboven.
Je weet dat dezelfde Shapes gebruikt kunnen worden in zowel de pentatonische majeur, als de pentatonische mineur toonladder. Het enige
verschil is dat, als je pentatonisch gaat soloën, de grondtoon ergens anders binnen de Shape begint, afhankelijk van de toonladder
waarin het muziekstuk staat, c.q. waarin je de solo wilt spelen.
In de afbeelding hierboven zie je de grondtoon van de pentatonische C majeur toonladder in blauw aangegeven.
